چگونه حمله قلبی را تشخیص دهیم؟
آیا میتوانید علائم حمله قلبی را در کوتاهترین زمان ممکن تشخیص دهید؟ حتماً اطلاع دارید که امداد رسانی سریع به افرادی که دچار حمله قلبی میشوند چقدر اهمیت دارد و میتواند در حفظ حیات فرد تا حدود زیادی موثر باشد.
چقدر درمورد آزمایش cpk آگاهی دارید؟ آیا میدانید حد نرمال آزمایش cpk چقدر است و اصلاً منظور از cpk total چیست؟ اگر از بیماریهای قلبی رنج میبرید حتماً نام این شاخص را بارها از زبان پزشک متخصص خود شنیدهاید. این شاخص آزمایشگاهی یکی از مهمترین فاکتورها و روشهای تشخیص حمله قلبی بشمار میرود.
آزمایش cpk چیست؟
Cpk نوعی آنزیم است که در حدود نرمال داخل بدن ما وجود دارد و در عملکرد درست عضلات نقش بزرگی دارد. بصورت کلی آنزیمها پروتئینهای پیچیدهای بشمار میروند که واکنشهای شیمیایی در اعضای بدن را تسهیل میکنند، بنابراین برای اینکه بدن بتواند عملکرد دقیق و صحیح خود را حفظ کند نیاز به آنزیمهایی همچون cpk خواهد داشت.
Cpk آنزیم کراتین فسفوکیناز است و عملکرد عضلاتی بدن حتی قلب نیز از این آنزیم تاثیر میپذیرد. زمانیکه آزمایش cpk توسط پزشک تجویز میشود به این معناست که پزشک قصد دارد سطح این آنزیم در جریان خون را مورد بررسی قرار دهد.
Cpk چند نوع است؟
آنزیم cpk به لحاظ مقدار و محلی که در آن وجود دارد به سه دسته اصلی طبقه بندی میشود:
Cpk 1: این آنزیم بصورت عمده در دستگاه تنفسی خصوصاً ریه و پس از آن در مغز وجود دارد. به cpk موجود در ریه و مغز BB گفته میشود.
Cpk 2: این آنزیم بیشتر در قلب یافت میشود و به همین علت است که برای تشخیص حمله قلبی این فاکتور نیز مورد آزمایش و ارزیابی قرار میگیرد. به cpk موجود در ماهیچهها و عضلات قلبی MB میگویند.
Cpk 3: سی پی کا 3 در ماهیچههای اسکلتی بدن وجود دارد و در صورت بروز بیماری و آسیب در این بخش از بدن سطح آن دچار تغییر میشود. به cpk موجود در اسکلت بدن ایزوفوم MM گفته میشود.
حد نرمال آزمایش cpk
حد نرمال آزمایش cpk در گروههای سنی متفاوت و با شرایط سلامت و بیماری متفاوت به قرار زیر است:
حد نرمال آزمایش Cpk در نوزادان: در نوزادان Cpk total بین 40 تا 225 است.
حد نرمال آزمایش cpk در بانوان بین 24 تا 170 است.
حد نرمال آزمایش cpk در مردان بین 24 تا 195 است.
Cpk total چیست؟
زمانیکه بدن دچار جراحت و آسیب میشود، آنزیم cpk افزایش پیدا میکند و به میزان قابل توجهی در نمونه خون مشاهده خواهد شد. آزمایش cpk total و نوع آن نشان میدهد که آسیب رخ داده مرتبط با کدام یک از اعضای بدن بیمار است، بنابراین تشخیص بیماری و آسیب خیلی راحتتر انجام میگیرد.
بعنوان مثال اگر سطح Cpk MB افزایش پیدا کرده و از حدود نرمال خارج شده به این معناست که احتمالاً بیمار دچار حمله قلبی شده و یا اینکه از آسیب ماهیچهای رنج میبرد. این آزمایش خون خیلی راحت انجام میگیرد و شما حتی میتوانید در منزل نیز این تست را توسط هومکا و سایر مراکز خدمات آزمایشگاهی در منزل انجام دهید.
چه زمانی پزشک توصیه به تست cpk میکند؟
غالباً این تست زمانی انجام میگیرد که بیمار توسط اورژانس با علائم حمله قلبی به بیمارستان منتقل شود. بیشتر زمانی این آزمایش انجام میگیرد که پزشک اورژانس پس از معاینه علائم و موارد زیر را در فرد مشاهده کند:
- علائم مرتبط با حمله قلبی
- اگر فرد از درد قفسه سینه شکایت کند
- آسیب و حمله قلبی تشخیص داده شده و هدف تخمین میزان آسیب بافت ماهیچهای قلب است
دلایل دیگر تجویز آزمایش cpk total چیست؟
در بسیاری از موارد فرد نه علائمی حمله قلبی دارد و نه سابقه بیماری قلبی اما در نسخه پزشک آزمایشTotal cpk نیز مشاهده میشود. تست cpk همیشه به معنای شناسایی حمله قلبی نیست. همانطور که اشاره کردیم این آنزیم در اعضای دیگر بدن نیز وجود دارد، بنابراین میتوان با بررسی آن انواع مختلفی از اختلالات و عارضهها را تشخیص داد. برخی از مهمترین بیماریهای قابل شناسایی با استفاده از تست cpk total به شرح زیر است:
- هایپرترمی: هایپرترمی یک بیماری بدخیم بشمار میرود. این بیماری ارثی است و کسی که مبتلا به آن باشد انقباضات عضلانی خفیف تا شدید را تجربه میکند.
- درماتومیوزیت: درماتومیوزیت بیماری التهابی محسوب میشود. بیمار مبتلا به درماتومیوزیت از التهاب عضلات و پوست رنج میبرد.
- پلی میوزیت: پلی میوزیت بیماری التهابی است. افرادی که مبتلا به این بیماری میشوند از ضعف عضلانی رنج میبرند.
- از کار افتادگی عضلات در اثر مصرف داروهای بخصوص.
- از کار افتادگی اندام به دلیل تشنج طولانی.
- از کار افتادگی اندام و عضلات به دلیل فعالیت بدنی زیاد.
تفسیر آزمایش cpk
خب همانطور که در ابتدا نیز اشاره کردیم cpk به سه بخش عمده طبقه بندی میشود و این طبقه بندی کمک میکند که پزشک خیلی سریعتر آسیب و دلیل بروز آسیب را پیدا کند. اما اگر بخواهیم خودمات تفسیر آزمایش را کمی متوجه شویم بالا بودن سه فاکتور ذکر شده ممکن است به دلایل زیر باشد:
افزایش cpk BB
Cpk 1 یا BB عمدتاً در ریه و مغز وجود دارد. زمانی که این آنزیم در آزمایش خون سطح بالایی را نشان میدهد به این مفهوم است که فرد دچار تشنج شده.، بیمار دچار آنفارکتوس ریوی یا مرگ بافت ریه شده، بیمار مبتلا به سرطان مغز است، مغز دچار خونریزی شده و یا مغز در اثر سکته آسیب دیده.
افزایش cpk MB
Cpk 2 یا MB در قلب و دیگر ماهیچههای بدن وجود دارد. اگر این آنزیم افزایش پیدا کند، علل زیر را درپی خواهد داشت:
- حمله قلبی.
- آسیب دیدگی در اثر سانحه تصادف.
- آسیب دیدگی از اثر برق گرفتگی.
- ابتلا به ویروس و التهاب ماهیچه قلب.
- دفیبریلاسیون قلب.
- جراحی قلب باز.
معمولاً سطح cpk 2 زمانی افزایش پیدا میکند که حمله قلبی رخ دهد و پس از دو روز مجدداً سیر نزولی را طی میکند و کاهش مییابد.
افزایش cpk MM
Cpk 3 یا MM عمدتاً در اسکلت بدن وجود دارد. زمانی که سطح این آنزیم بیش از حدود نرمال افزایش پیدا میکند، احتمالاً یکی از دلایل زیر دخیل است:
- اسکلت و ماهیچههای اسکلتی در سانحه تصادف آسیب دیدهاند. این آسیب زمانی رخ میدهد که بدن بین دو جسم سنگین فشرده شود.
- ماهیچههای اسکلتی دچار التهاب شدند.
- فرد برای مدت طولانی بیتحرک بوده.
- بیمار مواد مخدر مصرف کرده.
- ترومای عضلانی: این حالت زمانی رخ میدهد که فرد دچار سوختگی شده باشد، به تازگی جراحی انجام داده باشد یا اینکه در ورزشی خشن شرکت کرده باشد.
- بیمار دچار تشنج شده باشد.
- الکترومیوگرافی: این آسیب رسان نیست و روشی است که عملکرد عصب و عضله را نشان میدهد.
- دیستروفی عضلانی.
نکاتی که باید قبل از آزمایش Cpk رعایت کنید
ضمن اینکه این آزمایش نیز مانند دیگر فاکتورهای آزمایش خون جهت بررسی نیازی به ناشتا بودن ندارد، باید درمورد مصرف برخی از داروها و مواد محتاط باشید. برخی از داروها و مواد میتوانند سبب افزایش cpk شوند بنابراین لازم است حتماً درصورت مصرفشان موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید:
- مصرف الکل
- مصرف کوکائین
- داروهای بیهوشی
- استروئیدها
- مصرف داروهای ضد کلسترول بد خون مثل آترواستاتین
- مصرف داروهای ضد قارچ مثل آمفوتریسین B
- اگر اخیراً عمل جراحی انجام دادید.
- تزریقات عضلانی انجام دادید.
- واکسن زدید.
- هر روز فعالیت بدنی شدید دارید.
رژیم غذایی سالمی که خطر حمله قلبی را کاهش میدهد
تغذیه غلط شاید بیش از هر دلیل دیگری سبب بروز سکته قلبی شود و شاهد این ماجرا نیز پژوهشهای متعددی است که در این ارتباط انجام گرفتهاند. تحقیقات نشان میدهند افرادی که تغذیه نامناسب دارند خطر سکته قلبی در آنها 58 درصد بیش از سایرین است.
اگر شما مواد غذایی سلامت را در رژیم غذایی خود بگنجانید یقیناً عملکرد قلب شما بهبود پیدا میکند و ریسک بروز سکته قلبی تا حدود زیادی کاهش پیدا میکند. رژیم غذایی سلامتی که ما بر آن تاکید داریم شامل گروههای غذایی مختلف از میوهها، سبزیجات، ماهی و پروتئینهای سالم است. از جمله مواد غذایی تاحدود زیادی در کاهش آمار سکته قلبی موثر هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- جو دوسر
- بادام
- سویا
- موز
- شیر
- ماهی آزاد
روند انجام آزمایش cpk چیست ؟
این آزمایش مانند دیگر آزمایشهای خون انجام میگیرد و نهایتاً چند دقیقه از زمانتان را خواهد گرفت. مامور انجام تست ابتدا محل نمونهگیری را ضدعفونی میکند، با استفاده از سوزن استریل ویال مورد نظر را پر میکند و سپس نمونه خون را به آزمایشگاه انتقال میدهد.
شما میتوانید بدون اینکه به آزمایشگاه مراجعه کنید در سریعترین زمان ممکن خدمات آزمایشگاهی را در منزل دریافت کنید. جهت رزرو نوبت آزمایش خون در منزل میتوانید با شماره 02191025595 هومکا تماس بگیرید و یا به وبسایت هومکا به آدرس www.homeca.ir مراجعه نمایید.